Trong những năm gần đây, nhận thức về các vấn đề LGBTQ+ (đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính, chuyển giới và kỳ quặc) trong xã hội Nhật Bản đã dần được nâng cao. Nhiều nỗ lực đang được thực hiện trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả việc phổ biến thông tin trên phương tiện truyền thông và Internet, cũng như thúc đẩy sự hiểu biết trong các bối cảnh giáo dục, nhưng cũng đúng là vẫn còn nhiều vấn đề. Bài viết này sẽ đi sâu vào tình trạng hiện tại của LGBTQ+ trong xã hội Nhật Bản từ nhiều góc độ khác nhau.
Nhận thức tăng lên và thay đổi xã hội
Trong vài thập kỷ qua, nhận thức về cộng đồng LGBTQ+ đã không ngừng gia tăng ở Nhật Bản. Ví dụ, các sự kiện như Tokyo Rainbow Pride đã bắt đầu và nhiều người đã thể hiện sự ủng hộ của họ đối với quyền và sự tồn tại của LGBTQ+; trong một cuộc khảo sát năm 2021, khoảng 80% người Nhật Bản bày tỏ sự ủng hộ của họ đối với việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, cho thấy nhận thức quốc tế đang tiến bộ.
Những nỗ lực của các tập đoàn và chính quyền địa phương cũng đang thu hút sự chú ý. Ví dụ, một số chính quyền địa phương đã đưa ra hệ thống quan hệ đối tác đồng giới và một số biện pháp bảo vệ pháp lý đang được cấp cho các cặp đôi đồng giới. Ngoài ra, các công ty lớn ngày càng nỗ lực thực hiện các sáng kiến về đa dạng và hòa nhập để tạo ra môi trường làm việc thân thiện với LGBTQ+. Ví dụ như việc hỗ trợ các đối tác đồng giới trong các gói phúc lợi và cung cấp phòng thay đồ và phòng vệ sinh cho nhân viên chuyển giới.
Định kiến và phân biệt đối xử vẫn là những thách thức
Trong khi đó, những thách thức mà cộng đồng LGBTQ+ phải đối mặt vẫn còn rất rộng. Nhiều người phải chịu sự định kiến và phân biệt đối xử trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, họ lo lắng về việc công khai xu hướng tính dục tại nơi làm việc, bị bắt nạt trong môi trường giáo dục và bị các thành viên trong gia đình từ chối.
Tại nơi làm việc, nhiều người vẫn thấy khó khăn khi thảo luận cởi mở về khuynh hướng tính dục hoặc bản dạng giới của mình. Đặc biệt là ở các công ty nhỏ hơn hoặc những công ty có văn hóa nơi làm việc truyền thống, sự hiểu biết về LGBTQ+ có thể chưa được phát triển tốt. Trong những môi trường này, nhân viên có thể bị buộc phải làm việc dưới vỏ bọc che giấu danh tính của mình, điều này có thể dẫn đến căng thẳng về mặt cảm xúc và hiệu suất làm việc kém tại nơi làm việc.
Ngay cả trong môi trường giáo dục, trẻ em và thanh thiếu niên LGBTQ+ vẫn chưa được hỗ trợ đầy đủ. Tại Nhật Bản, giáo dục liên quan đến khuynh hướng tính dục và bản dạng giới vẫn còn hạn chế và giáo viên cũng như phụ huynh còn thiếu hiểu biết. Điều này có nguy cơ làm tăng số lượng học sinh bị bắt nạt và cô lập.
Tình hình hiện tại và triển vọng của hệ thống pháp luật
Thiếu sự bảo vệ pháp lý là một thách thức lớn khác. Hiện tại ở Nhật Bản, hôn nhân đồng giới không được công nhận hợp pháp và các cặp đôi đồng giới khó có thể thiết lập mối quan hệ cha mẹ – con cái hợp pháp. Ngoài ra, không có luật nào cấm phân biệt đối xử rõ ràng dựa trên khuynh hướng tình dục hoặc bản dạng giới. Điều này khiến những người LGBTQ+ không có sự đảm bảo đầy đủ về quyền được sống bình đẳng của họ.
Tuy nhiên, vẫn có những dấu hiệu hy vọng. Trong những năm gần đây, các vụ kiện đòi hôn nhân đồng giới đã được đệ trình ở nhiều nơi tại Nhật Bản và vào năm 2021, Tòa án quận Sapporo đã ban hành phán quyết mang tính bước ngoặt rằng luật hiện hành không công nhận hôn nhân đồng giới là “vi phạm Hiến pháp”. Phán quyết này đã đóng vai trò là chất xúc tác để khôi phục lại cuộc tranh luận về cải cách pháp luật.
Những gì các công ty và cá nhân có thể làm
Những nỗ lực của công ty và cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một xã hội thoải mái cho những người LGBTQ+ sinh sống. Các công ty có thể làm cho môi trường làm việc của mình trở nên hòa nhập hơn bằng cách xây dựng văn hóa tôn trọng sự đa dạng và đưa ra các biện pháp cụ thể. Ngoài ra, các cơ sở giáo dục phải xóa bỏ định kiến và cung cấp các cơ hội học tập hòa nhập thông qua các hoạt động nâng cao nhận thức cho học sinh và giáo viên.
Ở cấp độ cá nhân, những nỗ lực xóa bỏ định kiến trong cuộc sống hàng ngày là rất quan trọng. Ví dụ, việc học kiến thức đúng đắn về LGBTQ+ và phát triển sự hiểu biết tốt hơn về khuynh hướng tình dục và bản dạng giới của người khác có thể giúp phá vỡ vòng luẩn quẩn của định kiến. Ngoài ra, bằng cách hỗ trợ và khuyến khích những người LGBTQ+, chúng ta có thể giúp tạo ra một xã hội mà họ cảm thấy an toàn khi thể hiện bản thân.
Kết luận
Tình hình hiện tại của những người LGBTQ+ trong xã hội Nhật Bản là một trong những tiến bộ trong việc nâng cao nhận thức, cũng như những thách thức trong hệ thống pháp luật và trong cuộc sống hàng ngày. Để xã hội Nhật Bản tiếp tục chấp nhận sự đa dạng và phát triển thành một xã hội hòa nhập trong tương lai, mỗi cá nhân phải đào sâu hiểu biết của mình về các vấn đề LGBTQ+ và hành động. Đặc biệt, điều cần thiết là phải nỗ lực trên nhiều mặt trận, chẳng hạn như phát triển pháp luật, giáo dục và cải thiện môi trường làm việc. Cần phải nỗ lực hơn nữa để đảm bảo rằng Nhật Bản trong tương lai sẽ là một xã hội đáng sống cho tất cả mọi người.